علل و راه درمان سکسکه چیست
بقیه درادامه مطلب
سکسکه از انقباضات ناخودآگاه و مکرر عضله دیافراگم حاصل می گردد. سکسکه یک علامت است و نه یک بیماری . در ایجاد سکسکه دیافراگم عضله بزرگ و نازکی که قفسه سینه را از شکم جدا می سازد و عصب فرنیک (عصبی که دیافراگم را به مغز وصل می کند) نقش دارند. تقریبا همه ممکن است دچار سکسکه شوند، حتی جنینی که در رحم مادر است .
سکسکه شامل انقباض مکرر و ریتمیک دیافراگم و عضلات بین دنده ای قفسه سینه است که اغلب موقتی است ولی گاهی می تواند تهدید کننده حیات باشد . سکسکه ممکن است تا ۴۸ ساعت و حتی گاهی تا یکماه ادامه یابد .
سکسکه در دو جنس مرد و زن دیده می شود ولی در مردان می تواند بصورت مداوم و غیرقابل درمان دیده شود .
علایم شایع
یک صدای تند و سریع که در اثر گرفتگی دیافراگم از دهان خارج می شود. این گرفتگی ، عضلات ته گلو را به هنگام دم می بندد.
علت سکسکه
مکانیسم سکسکه به خوبی درک نشده است. سکسکه های کوتاه مدت یاshort معولا به دنبال اتساع معده ایجاد می شود و به صورت خود به خودی و یا با استفاده از درمان های محلی بهبود می یابد و نیاز به توجه پزشکی ندارند.
یکسری عوامل فیزیولوژیک می تواند ایجاد کننده سکسکه باشد . از این دسته، بلع هوا هنگام غذاخوردن و یا خوردن غذای زیاد و یا خوردن نوشابه های گازدار است. تغییر در دمای معده بدنبال خوردن نوشابه ها و مواد غذایی سرد یا گرم می تواند عامل تحریک باشد.
بیماریهای عصبی و روانی نیز می تواند شروع کننده سکسکه باشد که از جمله می توان به استرس و بیماری های شخصیتی، اشاره کرد.
بیماری های جسمی نیز می تواند علت ایجاد کننده سکسکه باشد که از جمله می توان به بیماری های دستگاه مغز و اعصاب مثل صدمات، عفونت ها و ضایعات مغزی اشاره کرد. تحریک اعصاب محیطی مغزی نیز از علل مهم سکسکه است. همچنین می توان وجود جسم خارجی در گوش یا عفونت گلو ، گواتر، زخمهای معده ، عفونتهای داخل شکم، عفونت های ریوی را ذکر کرد که محرک سکسکه هستند. سکته های قلبی نیز گاهی عامل سکسکه هستند.
مصرف بعضی از داروها بخصوص داروهای مصرفی در بیماریهای عصبی روانی از علل سکسکه هستند.
بر خلاف آن سکسکه های بلند مدت یاprolongeb نادرتر هستند اما باعث ازکارافتادگی، ایجاد افسردگی، پنومونی کاهش وزن و اختلال خواب در بیمار می شود.
علت های ایجاد سکسکه های بلند مدت
در صورتی که سکسکه طولانی مدت باشد یا به طور مکرر رخ دهد، امکان دارد به علل زیر ایجاد شده باشد:
خوردن یا آشامیدن غذا یا نوشیدنی داغ یا مواد تحریک کننده ، بیماری های پرده جنب (پرده نازکی که روی ریه ها را می پوشاند). ذات الریه ، اورمی (جمع شدن مواد زاید سمی در اثر نارسایی کلیه )، الکلی بودن ، مصرف بعضی از داروها، اختلالات معده ، مری ، روده یا لوزالعمده ، حاملگی ، تحریک مثانه ، هپاتیت ، گسترش سرطان از یک قسمت از بدن به کبد یا قسمتی از پرده جنب ، سابقه عمل جراحی اخیر، خصوصا جراحی روی شکم ، علل عاطفی ، زخم معده و دوازدهه، گاستریت و ریفلاکس مری پدیده های شایعی در بیماران دارای سکسکه مزمن هستندبه همین دلیل بررسی های دستگاه گوارش فوقانی مثل آندوسکوپی، مانومتری و… توصیه می شود.
عوامل افزایش دهنده خطر
• وجود یک بیماری که سطح سلامت فرد را پایین آورده باشد
• سابقه عمل جراحی اخیر
• مصرف داروها، خصوصا آنهایی که معده را آزرده می سازند
• پر بودن معده ، خنده شدید یا احساسات قوی ، تغییر در دمای محیط
پیشگیری از سکسکه
در حال حاضر نمی توان از آن پیشگیری کرد.
عواقب مورد انتظار
سکسکه کوتاه مدت معمولا نشان دهنده بیماری نیست . این نوع سکسکه به طور خود به خودی یا غالبا با درمانی که شرح آن داده خواهد شد برطرف می شود. سکسکه مداوم فرد را مستاصل می کند و نیاز به انجام اقداماتی برای فهمیدن دلیل آن وجود دارد.
عوارض احتمالی
عارضه ای وجود ندارد، مگر این که سکسکه طولانی مدت باشد و وجود یک بیماری جدی را مطرح کند.
عوارض سکسکه مداوم، شامل تغییر در نظم ضربان قلب ( آریتمی ) و برگشت اسید معده ( ریفلاکس ) و اختلال در خواب است.
درمان سکسکه
در روش های غیرداروئی جهت درمان از فاکتورهایی می توان استفاده کرد از جمله تحریک حلق از طریق خوردن شکر جامد ، کشیدن زبان به جلو، غرغره کردن آب، برداشتن محتویات معده از طریق استفراغ یا تخلیه مواد معدی با لوله می تواند در درمان کمک کننده باشد. همچنین تحریک حلق با یک چوب حلقی معاینه و نیز بینی با یک لوله نیز می تواند کمک کننده باشد.
تحریک عصب واگ می تواند به رفع سکسکه کمک کند ولی فقط از یکی از روشهای فوق باید استفاده کرد.شستشوی معده با آب سرد، ماساژ سینوس کاروتید ، فشار ملایم روی کره چشم ، نگه داشتن تنفس و تنفس در یک کیسه پلاستیکی می تواند کمک کننده باشد.
از داروهای مختلف نیز برای رفع این مشکل می توان استفاده کرد که بعهده پزشک است.
درمان های اتیولوژیک تا این لحظه در دسترس نیستند ولی استفاده از متوکلروپرامید، کلرپرومازین می تواند موثر باشد. اخیرا استفاده از باکلوفن نیز مجاز شناخته شده است. اسفاده از گاباپنتین نیز مفید است.
روش هایی که در این جا ذکر می شوند برای دوره های کوتاه مدت سکسکه هستند. سکسکه طولانی مدت که بیش از ۸ ساعت طول می کشد باید تحت بررسی پزشکی قرار گیرد.
یک یا تعداد بیشتری از روش های زیر را به کار بندید تا بهترین آنها برای شما معلوم شود: نفس خود را نگاه دارید و تا ۱۰ بشمارید.
داخل یک کیسه کاغذی تنفس کنید. از کیسه پلاستیکی استفاده نکنید زیرا ممکن است به سوراخ بینی بچسبد.
انگشت شست خود را بین دندان ها و لب بالا قرار دهید. سپس لب بالا را با انگشت سبابه خود، درست در زیر سوراخ بینی سمت راست ، فشار دهید.
انگشتان سبابه خود را حدود ۲۰ ثانیه داخل هر دو گوش فشاردهید.
یک لیوان آب را به سرعت بنوشید.
نان خشک یا یخ خرد شده قورت دهید.
زبان خود را به ملایمت بکشید.
چشمان خود را ببندید و فشار ملایمی را به کره های چشم وارد کنید.
یک قاشق چایخوری شکر خشک بخورید.