حکم استفاده از کلاه گیس برای غسل و وضو
فردی که به دلایلی همچون ریزش مو ناچار به استفاده از کلاه گیس است، برای اعمالی همچون وضوء، غسل و به جا آوردن نماز چه باید بکند؟
سوال: جوانی هستم که به دلایلی همچون ریزش مو ناچارم از کلاه گیس استفاده کنم، حال برای وضوء (البته برای غسل آن را جدا می کنم) می بایست هر دفعه چسبی را که با آن کلاه گیس را بر روی سر خود نگه داشته ام برداشته و مسح نمایم. این کار باعث عسر و حرج شدید برای این جانب شده و نیازمند آن است که هر دفعه چسب جدید استفاده کنم که از لحاظ اقتصادی و مشکلات دیگری نمی توانم این کار را انجام دهم. حال با توجه به موارد مذکور می توانم بر روی کلاه گیس مسح نمایم.
پاسخ اجمالی
از آن جا که خواستار پاسخ فقهی در سؤال مذکور می باشید، لازم دانستیم از دفاتر مراجع در این خصوص استفتا نماییم که پاسخ آنان به شرح زیر است:
دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):
موى مصنوعى اگر به نحو کلاه گیس باشد، واجب است براى غسل آن را بردارد، ولى اگر موى مصنوعى بر پوست سرکاشته شده باشد و برداشتن آن از جلوى سر باعث عسر و حرجى شود که عادتاً قابل تحمل نیست، غسل با آن مجزى است.
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):
به مقداری که موجب عسر و حرج می شود می توانید بر روی آن مسح کنید.
پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به سؤال مذکور به این شرح است:
۱٫ اگر موی کاشته شده، موی طبیعی و دارای رشد باشد و جزء بدن محسوب شود، حکم موی اصلی شخص را دارد.
۲٫ اگر موی کاشته شده، الیاف مصنوعی یا طبیعی بدون رشد باشد، چون برداشتن آن میسور نیست، مسح روی آن جایز است، اگر امکان مسح انتهای آن که در تماس با پوست است وجود نداشته باشد، و الا باید انتهای آن را مسح کند. در غسل هم باید آب را به پوست برساند و بعید نیست چنین مویی در احرام موجب کفاره نشود، هرچند کفاره بنابر احتیاط واجب است و در هر حال ضرری برای صحت حج یا عمره ندارد.
۳٫ اگر موی مصنوعی با چسب به پوست سر چسبیده باشد و کندن آن متعذر یا متعسر باشد و تمام جلوی سر (محل مسح) را پوشانده باشد مسح بر روی آن جایز است و برای غسل شستن آن مجزی است و بعید نیست در احرام موجب کفاره نشود، هرچند کفاره بنابر احتیاط واجب است و در هر حال ضرری برای صحت حج یا عمره ندارد.
۴٫ اگر موی مصنوعی چسبیده برای وضو برداشتن آن عسر و حرج داشته باشد، ولی برای غسل یا احرام برداشتنش ممکن باشد، در وضو مسح بر آن در صورتی که تمام محل مسح را پوشانده باشد، مجزی است، ولی برای غسل و احرام باید آن را بردارد.
۵٫ در نماز استفاده از موی مصنوعی اگر از اجزای حیوان غیر مأکول اللحم یا نجس نباشد، اشکالی ندارد.